BOND HOUDT DRUK OP KETEL

Bijna een jaar soebatten en inmiddels ook al zo’n 110 acties verder, maar nog steeds geen enkele toenadering: ‘Schandalig!’ FNV-bestuurder Peter Wiechmann heeft er geen andere woorden voor. ‘De werkgevers die betrokken zijn bij de cao’s Sociale Werkbedrijven (SW) en Aan de slag negeren hun medewerkers volledig’.

Toegegeven, er wordt sinds kort weer overlegd. Heel voorzichtig en informeel, dat wel, en er is zelfs nog helemaal geen “bod”. Maar goed, het is iets. En dat mag ook wel, want de medewerkers in de sociale werkbedrijven strijden al bijna een jaar tegen het grote onrecht dat hen door de gemeenten wordt aangedaan.

Ter herinnering: De acties in de SW gaan over meer respect, hogere lonen en een betere reiskostenvergoeding. De werknemers zijn boos omdat hun werkgevers, de gemeenten onder de vlag Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), een in hun ogen uitermate ongepast verschil maakt tussen gemeenteambtenaren en de ongeveer 75.000 werknemers die vallen onder de cao’s SW en Aan de slag. De gemeenteambtenaren kregen eind vorig jaar een extraatje als compensatie voor de inflatie. Daarna kregen ze na acties ook nog een – overigens welverdiende – mooie nieuwe cao met daarin een goede loonsverhoging. Maar voor hun medewerkers met een arbeidsbeperking zeggen de gemeenten geen geld te hebben. Zij wijzen daarvoor naar Den Haag, maar verantwoordelijk minister Schouten wijst op haar beurt weer naar de gemeenten. Intussen komen steeds meer werknemers in de SW in grote financiële problemen.

Pure discriminatie

De FNV wil dat alle lonen in de cao’s met terugwerkende kracht per 1 januari 2023 verhoogd worden met 10,15 procent. Ook moet de reiskostenvergoeding aangepast worden aan de hogere brandstofkosten. Dat betekent een verhoging van 10 naar 21 cent per kilometer.

FNV-bestuurder Peter Wiechmann: ‘De gemeenteambtenaren zijn er begin dit jaar gemiddeld ruim 9 procent op vooruit gegaan; de mensen in de SW die net iets meer verdienen dan het minimumloon om precies te zijn 1,93 procent. De werknemers onder de cao Aan de slag kregen er helemaal niets bij: op één periodiek na is het hele loongebouw van die cao inmiddels lager dan het gestegen minimumloon. De VNG houdt nu al maanden vol dat er geen geld is voor meer, maar dat klopt niet: men heeft het simpelweg niet over voor deze groep en vergeet dat de SW-medewerkers óók gemeenteambtenaren zijn.’

De VNG verdedigde het meten met twee maten in een brief met de volgende passage: “Gemeenteambtenaren zijn hard nodig voor de uitvoering van de complexe wettelijke gemeentelijke taken. Werknemers onder de cao’s SW en Aan de slag zijn mensen die door gemeenten te werk worden gesteld en worden geholpen om een zo zelfstandig mogelijk bestaan op te bouwen.”

Wiechmann: ‘Die reactie doet pijn.’

Tijd van vriendelijk vragen voorbij

Onder het motto “de tijd van vriendelijk vragen is voorbij” bezetten ongeveer honderd werknemers uit de sociale werkvoorziening begin juli het stadhuis van Apeldoorn. Zij hielden een vreedzame “sit-in” met het doel een gesprek te krijgen met burgemeester Ton Heerts die tevens zitting heeft in het bestuur van de VNG. Ze vroegen hem om hulp bij het oplossen van het conflict over de twee cao’s van de werknemers met een arbeidsbeperking.

Wiechmann: ‘We kregen hierover later een mailtje van de gemeente met de vraag waarom we de actie niet hadden aangemeld en of we dat een volgende keer wél wilden doen. Nou, niet dus. Na 110 verschillende acties variërend van kleine tot grote werkonderbrekingen en zelfs een enorme landelijke demonstratie met 9.000 mensen in Utrecht veranderde er nog altijd helemaal niets. Daarom wilden we in Apeldoorn laten zien dat we ook bereid zijn op een andere manier actie te voeren. Want blijkbaar luistert de VNG niet naar ons zolang wij ons aan de gebruikelijke actiespelregels houden. En er moet nú geld bij in de portemonnee van onze leden.’

Ook de aandacht voor het conflict in het televisieprogramma Renze op 19 juli viel niet in goede aarde bij de VNG. Daar vertelde FNV-kaderlid Wijbe Huizinga over hoe hij als SW-werknemer wordt achtergesteld vergeleken met zijn collega’s die onder de cao Gemeenten vallen. FNV-vicevoorzitter Kitty Jong noemde dit voor de camera’s pure discriminatie, zei dat de FNV dit niet pikt en dat de bond daarom bij het College voor de Rechten van de Mens tegen de VNG een zaak heeft aangespannen.

Wel weer aan tafel

De werkgevers noemden de woorden in het televisieoptreden veel te hard en dat zou niet helpen om tot een oplossing te komen. ‘Maar het heeft er wel voor gezorgd dat we als partijen weer aan tafel zitten’, aldus Wiechmann. ‘En toen wij de belangrijkste verschillen tussen de cao Gemeenten en de cao’s SW en Aan de slag van de afgelopen jaren op een rij zetten, bleef het stil aan de kant van de werkgevers. Het zou goed zijn als zij nu eindelijk met daden in plaats van woorden laten zien dat zij hun medewerkers met een arbeidsbeperking niet achterstellen.’

Het overleg tussen de partijen heeft in de zomerperiode even stilgelegen, maar is inmiddels weer hervat. Dus wordt vervolgd.